‘Wat niet weet, wat niet deert.’
Lid zijn van de Eerste Kamer is een parttime job. Eerste Kamerleden vergaderen maar één dag in de week, maar ze zijn zeven dagen per week Kamerlid en worden daar als zodanig ook door het bedrijfsleven en samenleving op aangesproken. De belangenverstrengeling van enkele senatoren in de Eerste Kamer, die deze weken de nieuwe pensioenwet Wet toekomst pensioenen (Wtp) behandelt, is de zoveelste aanslag op onze rechtsstaat. De senatoren hebben betaalde nevenfuncties bij pensioenfondsen. Zowel pensioenfondsen als werkgevers willen af van het huidige pensioenstelsel. Het huidige stelsel voorziet in risicodeling van de resultaten van beleggingen en kosten door werkgevers, pensioenfondsen en werknemers.
In de nieuwe pensioenwet Wtp komen die risico’s volledig bij de werknemers, slapers en gepensioneerden te liggen. Met de afwenteling van risico’s wordt een belangrijke eis van de werkgevers ingewilligd. De vakbonden die 11 procent van de werknemers vertegenwoordigen, knikten instemmend. In de Tweede Kamer werd de Wtp aangenomen, met steun van oppositiepartijen GroenLinks en Partij van de Arbeid. Zij steunen de Wtp in ruil voor toezeggingen van het kabinet Rutte IV om vergaande maatregelen te nemen op gebied van klimaat, stikstof, energie en milieu.
Thans is de Eerste Kamer aan zet. De politieke partijen moeten volgens de Grondwet en de Gedragscode Integriteit Eerste Kamer de Wtp onafhankelijk, zonder last en zonder vooringenomenheid beoordelen. Dat gaat niet lukken. De pensioenfondsen die hen beloont met riante vergoedingen, zijn voorstander van de nieuwe pensioenwet.
GroenLinks-senator Paul Rosenmöller is ook bezoldigd bestuurslid van het grootste pensioenfonds ABP. Rosenmöller over zijn taken nu hij is toegetreden tot het bestuur van ABP: “Bijdragen aan een nieuwe pensioenregeling en deze begrijpelijk maken voor deelnemers vind ik een geweldige uitdaging.” (bron: persbericht pensioenfonds ABP, 24 november 2021). Van deze senator staat al vast hoe hij als fractievoorzitter van GroenLinks met 8 zetels straks zal stemmen over de nieuwe pensioenwet. Niks zonder last, niks onafhankelijk, Rosenmöller is door het bestuur van ABP ingehuurd om in de Eerste Kamer de nieuwe pensioenwet te accorderen. Senator mevrouw H.M. Prast, voorheen D66 nu Partij voor de Dieren, heeft een betaalde nevenfunctie bij adviesbureau AZL dat tenminste 42 besturen van pensioenfondsen adviseert en begeleidt naar het nieuwe pensioenstelsel. Daartoe behoort ook het pensioenfonds van toezichthouder De Nederlandsche Bank, die een deel van de nieuwe pensioenwet heeft geschreven. Die zeer relevante informatie staat niet op haar bio van de Eerste Kamer. Het bewust achterhouden van cruciale informatie is bedrog, stelde het Gerechtshof ‘s-Hertogenbosch eerder vast. Mevrouw M.G.H.C. Oomen-Ruijten, senator voor het CDA in de Eerste Kamer, is tevens bezoldigd bestuurder bij pensioenfonds PWRI. Abusievelijk stond hier eerst vermeld dat haar nevenfunctie niet vermeld is op haar bio. Die staat er wel summier op maar de voorgeschreven nadere informatie over die nevenfunctie ontbreekt.
Deze drie senatoren Rosenmöller, Prast en Oomen hebben ingrijpend de Gedragscode Integriteit van de Eerste Kamer geschonden – en daarmee de Grondwet. Een schending van onze rechtsstaat. Zij hadden zich uit eigen beweging direct publiekelijk moeten terugtrekken wegens dreigende belangenverstrengeling, toen de Wtp door de Tweede Kamer werd goedgekeurd. Dat is niet gebeurd, kennelijk met de genoegzame gedachte ‘wat niet weet, wat niet deert’.
Recentelijk hebben onze rechters bij monde van mr. H. Naves, voorzitter van de Raad voor de Rechtspraak, zich zorgelijk uitgesproken over de deplorabele staat van onze rechtsstaat. Eerder al werd dit vastgesteld door Tweede Kamerlid Pieter Omtzigt en SP-Kamerlid Renske Leijten. Onze staatsrechtsgeleerden kijken toe en zwijgen. Zij zijn te druk met het oreren over een voorgenomen wetsvoorstel dat politieke partijen kan verbieden wanneer die een ‘bedreiging’ vormen voor onze rechtsstaat. Met name de universiteit Leiden, van oudsher dé bakermat van recht en staatsrecht, laat het afweten.
De nieuwe pensioenwet Wtp heeft door het bedrog (verzwijgen van cruciale informatie) en schending van de Gedragscode Integriteit geen kans op een eerlijke en onafhankelijke beoordeling in de Eerste Kamer, de uitslag staat immers al vast. Inmiddels heeft de stichting Kennisbank ABPpensioen de dossiers met brieven overgedragen aan de externe en onafhankelijke vertrouwenspersoon van de Eerste Kamer, mevrouw Carla Verwoerd, met het verzoek een onderzoek in te stellen. De voorzitter van de Eerste Kamer prof. dr. J.A. Bruijn (VVD) is verzocht zowel GroenLinks, het CDA en de PvdD wegens bedrog en schending van de Gedragscode uit te sluiten van de beraadslagingen, debatten en stemmingen over de Wtp. Niet alleen de ‘besmette’ senatoren dus, maar de gehele fractie vanwege de klaarliggende fractiestandpunten. Het zou van moed getuigen indien de voorzitter van de Eerste Kamer daartoe zou besluiten, om daadwerkelijk een start te maken met de afbraak van netwerkcorruptie en herstel van de rechtsstaat.
Frans Nijhof
Update:
Hoogleraren Staatsrecht noemen stemming op 30 mei 2023 in de Eerste Kamer over de Wet toekomst pensioenen (Wtp) belangenverstrengeling en een schending van de Grondwet. Dit naar aanleiding van de brief (zie hieronder) die Kennisbank ABPpensioen in januari 2023 heeft gezonden naar de voorzitter van de Eerste Kamer. Lees hier de artikelen in:
Follow the Money: Dubbele pet senatoren bij stemming over pensioenwet schaadt vertrouwen in Eerste Kamer
NRC: NRC Opinie Betrokken senatoren hadden niet aan het pensioendebat mogen meedoen
Brief aan de voorzitter van de Eerste Kamer
Voorbeeldbrief Voorbeeldbrief bezwaar tegen invaren Wtp